Bu derste öğrenecekleriniz liste şeklinde şöyle sıralanabilir:

1

Ortaçağ felsefesinin dört ayrı düşünce geleneği

Düşünce geleneklerinin farklılıkları ve ortak noktaları

Ortaçağ felsefesinin bir birlik meydana getirmesinin üç temel nedeni

Teolojik konu ya da problemlerin felsefenin merkezine geçmesi

Ortaçağda dinin, Yeniçağda bilimin oynadığı rolü ya da işlevi yerine getirmesi

Dini bir topluluğun, bir ümmetin, Hıristiyan ya da İslam toplumunun veya Yahudi cemaatinin felsefesi

Felsefenin teolojinin altında yer bulması

Felsefenin kendisine öte dünyasal bir ilginin hâkim olduğu bir felsefe haline gelmesi

Felsefenin mahiyeti ve konu alanının baştan sona değişmesi

2

Ortaçağ felsefesi için problemi: Yaratıcısına bozulmamış, maddenin kiriyle pislenmemiş olarak nasıl dönülebileceği problemi

Dine, dini dogmaya veya teolojiye tabi olan bir felsefe

Kültürel ya da felsefi bir miras olarak doğrudan doğruya İlkçağ felsefesine dayanması

Tanrı tarafından bir amaca göre yaratılmış ve düzenlenmiş statik bir sistem

Varlıklar hiyerarşisi anlayışının gelişmesi

Mutlak hakikatleri bulmuş olduğuna inanan statik bir felsefe

Teosantrik ya da Tanrı merkezli bir felsefe

Tanrının yaratma tarzı ve kötülük problemi

Teoloji olarak metafizik anlayışının ortaya çıkması

Tanrının varlığının akıl yoluyla kavranabileceği

Hiyerarşik bir tarzda düzenlenmiş bir evren anlayışı

Metafiziksel bir anlam içinde realist bir görüş benimsenmesi, tümellerin insan zihninden bağımsız bir varoluşa sahip olduğunun savunulması

İlk ve en çok başvurulan epistemolojik öğretinin bir tür “aydınlanma öğretisi” olması

Varlığın bilgi konusundan ya da ontolojinin epistemolojiden önce geldiği bir felsefe

Baştan sona monist olan bir felsefe

Tümeller meselesi

“İlk Günah” dogması

3

İman akıl ilişkisi problemi

Din ile akıl arasındaki ilişki söz konusu olduğunda, Ortaçağda üç ana konum ya da tavır

Bağdaşmazcılık tavrı

“Birlik tezi”

“Çifte hakikat anlayışı”

Tamamlayıcılık tavrı

Ortaçağ felsefesinin yöntemi: bir otorite yöntemi

Teolojik meselelerde belirleyici olma rolünün otoriteye ait olması

Yazılı metnin otoritesine yapılan güçlü vurgu

Yöntem olarak akılyürütme, tartışma ve analiz

Ortaçağ düşüncesinin bilginin muhafaza edilmesi ve aktarılmasındaki özel önemi.

4

Hıristiyan Ortaçağ Felsefesi’nin doğuşunun temelinde yatan iki şey

“Kilise Babalarının (patres)” felsefesi

Kuruculuğun iki anlamı ya da evresi

Dogmatik teolojiyle apolejetik teoloji ayrımı

Hıristiyan filozofların teistik inancı pagan felsefe ve putperest saldırılar karşısında savunma ve gnostiklerin felsefi spekülasyonlarına karşı koyma çabaları

Teoloji ve dinin doğrularının bir bütünün ayrılmaz öğeleri ya da parçaları olarak değerlendirilmesi

Antik Yunan felsefesinin büyük ölçüde Platonik felsefe ekseninde, Hıristiyanlığa monte edilmesi

Patristik felsefenin kendi içinde ayrıldığı üç dönem

Patristik Felsefenin İlk Dönemi

Apolojistlerin önemi

Apolojistlerin klasik felsefe karşısında aldıkları birbirine karşıt iki ayrı tavır

5

Patristik Felsefenin Altın Çağı

İskenderiyeli Clement

Credo ut intelligam (anlayabilmek için inanıyorum) tavrı

Felsefe, bilgeliği tüm kavim ve uluslar için parlayan Tanrının inayetinin bir sonucu ya da lütfudur.

Senkretik ya da eklektik bir felsefe

Gerçek felsefe insan zihnini teolojiye hazırlar.

Kurgusal veya spekülatif düşünen aklın teolojinin hizmetine koşulması

Negatif teoloji, via negativa.

Clement’in eserleri: Protrepticus, Paedagogus ve Stromata

Origenes: Hayatı ve Eserleri

Hıristiyanlıkla klasik felsefenin sentezine giden yolda ciddi adımlar

Teslis inancının bir versiyonu olarak Platon

Yoktan var eden Tanrı’yı felsefeye mal etmek

Kötülüğün mahiyeti

Origenes’in Etkileri

Kutsal Kitap’ın üç farklı düzeydeki anlama sahip olmasının konu edinilerek tefsir edilmesi

Origenes’in Mistik Etiği

Manevi hayatın içsel bir tırmanış olarak tasvir edilmesi

6

Aziz Augustinus’un felsefe tarihindeki önemi

“İnanabilmek için anla; anlayabilmek için iman et!”

Bilgi Anlayışı, Epistemolojisi

Sonlu, sınırlı varlık olan insanın sonsuz ve sınırsız aşkın Tanrı’yı bilmesi meselesi

Augustinus’un Yunan felsefesinden aldığı üç unsur ya da disiplinli felsefe anlayışı

Si fallar sum.

Bilginin dereceleri: Duyumsal bilgi, rasyonel bilgi ve sezgisel bilgi

Aydınlanma Kuramı

İnsan zihni ezeli-ebedi, değişmez doğruları görebilmek için aydınlatılmaya gerek duyar.

Tanrı Anlayışı

Tanrının Varoluşuyla İlgili Argümanı

Tanrının Sıfatları

Yetkin ve değişmez Tanrı

Tanrının yaratması nasıl olur?

7

Değere Dayalı Varlık Görüşü

Varlık Hiyerarşisi

Değer hiyerarşisinden gerçeklik hiyerarşisine

Değere dayalı varlık hiyerarşisinin basitlik ve birlik açısından değerlendirilmesi

Kötülük Problemi

Düzenin bozulması ya da tersine çevrilmesi, yani düzensizlik ve adaletsizlik olarak kötülük

Kötülüğün sorumluluğu kime aittir?

Günaha İlişkin Açıklaması

Etik anlayışında adaleti ve erdemi tanımlaması

Adil, ahenge dayalı bir düzen.

İlk günahın mahiyeti

Mutluluğun elde edilmesi

Aşk teorisi ve aşk etiği

İnsanın aşkına konu olan varlıklar

Devlet Anlayışı: Yeryüzü devleti ve Gökyüzü devleti arasındaki farklar

Dünya devleti ve Tanrı devleti

Gökyüzü Devletinin yeryüzündeki temsilcisi

Aşk ile iyi devlet arasındaki ilişki

8

Patristik Felsefenin Gerileme Dönemi

Sahte Dionyssos’un gerçek kişiliğini gizlemesi

Birlik ve Çokluk Problemi

Hiyerarşik ve değere dayalı bir varlık görüşü

Göksel hiyerarşi ve yeryüzü hiyerarşisi farkı

Mistik Teolojisi

Tanrıyı bilmenin üç farklı yolu

Via affirmativa (olumlu yol)

Via negativa (olumsuz yol)

Tanrı düşüncesini antropomorfizmden kurtarmak

“Bilinemez Olanın Karanlığı”

“Ruhun karanlık gecesi”

Via eminentiae (seçkin yol)

Tanrı nasıl yaratır?

Varolan her şeyin, nedeni olarak Başı, nihai ve en yüksek amacı olarak da sonu olarak Tanrı

9

Anicius Manlius Severinus Boethius’un önemi ve felsefedeki yeri

Tümel Görüşü ve bu görüşün önemi

Felsefede “tümeller kavgası” olarak bilinen meşhur tartışma

Gerçek tözler, zihinden bağımsız gerçeklikler olarak tümeller, cisimsel varlıklar mıdır, yoksa cisimsel olmayan gerçeklikler midir?

İsogoji

Tümeller konusunda temelde alınan üç tavır ya da üç farklı yanıt

Kavram realizmi, nominalizm ve kavramcılık

Tanrının Mutlak Bilgisi

Kader paradoksu, tanrı biliyorsa kulun ediminin özgür olması nasıl mümkün oluyor?

Ebedi şimdi

Felsefenin tesellisi

Gerçekte iyi olan şey nedir?

Boethius’un teleolojik etiği