Dış ticaret ile uğraşanların birbirlerini bulabilecekleri birçok yöntem ve online platform vardır. Bunlar sektöre, ürüne ve işletmenin kullanım tercihine göre değişiklik gösterebilmektedir. B2B ve B2C siteler, sosyal medya, ulusal ve uluslararası veri tabanları ve bilgi merkezleri bunlardan birkaçıdır.

Ihracat için müşteri bulma yöntemlerinş ve nasıl kullanılabileceklerini anlatmadan önce bunlardan sağlanacak faydayı artırmak için işletmelerin de bir ön hazırlık yapmaları gerekmektedir.

B2B (Business to Business) iki işletmenin birbiri ile iş bağlantısı kurmasını ifade etmektedir. B2B ilişkisi geniş kapsamlı olup işletmeler arasında gerçekleşen birçok iş türünü kapsamaktadır. İthalat veya ihracat yapan veya yapmak isteyen işletme veya aracılar B2B sitelere kaydolup ilan vermekte, ürün veya hizmetlerini tanıtmakta ve tedarikçilere ulaşabilmektedir. Bunlara ek olarak pazar araştırması yapmak, rakipleri incelemek, teklifleri karşılaştırmak ve reklam amacı ile de bu sitelerden yararlanılabilmektedir. B2B sitelerde işletmeler kendi sayfalarını oluşturabilmekte, ürün ve hizmetlerine ilişkin resim, video gibi çeşitli görselleri yayınlayabilmektedir.

B2B site için bir ilan hazırlanırken kullanılacak görseller, yazılar vs. seçilirken ürünlerin veya işletmenin net, kendine özgü ve yeterli kalitede görselleri yerleştirilmeli, bilgiler çok fazla ayrıntıya boğmadan özet olarak verilmelidir.

B2B sitelerde üyelikler genelde birkaç sınıftır. Ücretsiz üyelikler olabildiği gibi, ödenen ücrete göre çeşitli derecelerde üyelikler olabilmektedir. Bu dereceler üyelere ilk sayfada görüntülenme, özel e-posta hesabı gibi çeşitli imtiyazlar sunmaktadır. Ücretsiz üyeliklerin herhangi bir taahhüt gerektirmemesi ve herkesin üye olabilmesi güvenilirlik endişelerini artırdığından, ücretli üyeliği olan işletmelere daha fazla güven duyulmaktadır.

İşletme, hangi B2B siteye ve ne tür bir üyelik seçeceğine karar verdikten sonra kaydolma aşamasına geçer. Bu aşamada işletmenin yapması gereken temel üç işlem vardır. Bunlar, işletmeyi tanıtıcı bir yazı hazırlamak, ürünlere ve/veya işletmeye ait görselleri hazırlamak ve ürünlere ilişkin yayınlayacağı özellikleri belirlemektir

B2B sitelerin yazılımları güvenlik konusunda üyelerini korumaya çalışmakta ve her geçen gün bunun için önlemler almaktadırlar. Yine de kullanıcılar olası risklere karşı her zaman dikkatli olmak zorundadır.

B2C (Business to Customer) işletme - son tüketici arasındaki ticari ilişkidir. B2B’de işletmeler ürettikleri veya pazarladıkları ürünleri perakende olarak veya küçük miktarlarda tüketicilere satmaktadır.

Ekonomi Bakanlığı başta olmak üzere hem iç hem de dış ticareti destekleyen birçok kurum ve kuruluş (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Ticaret Odaları, İhracatçı Birlikleri gibi) yurtdışından ithalat, ihracat ve işbirliği yapmak isteyen işletmelerin irtibat bilgilerini içeren listeleri düzenli olarak yayınlamaktadır. Bu listelerde yurt dışındaki firmaların telefon, e-posta, adres gibi irtibat bilgilerinin yanı sıra o firmaların yapmayı düşündükleri ticaret biçimine ilişkin ayrıntılara da yer verilmektedir.

Yurtdışındaki ülkelerde bulunan ticari ateşeler aracılığıyla da hedeflenen ülkelerdeki potansiyel iş bağlantılarına, ihale, fuar, mevzuat, iş ve yatırım yöntemleri gibi bilgilere ulaşmak mümkündür.

Ticaret odalarının web siteleri genellikle kendilerine üye olan işletmelerin bilgilerini bünyesinde barındırır. Dolayısıyla ihracat hedeflediğiniz ülkenin ticaret odalarının web sayfalarını ziyaret ederek bu işletmelerin bilgilerine ulaşmak ve uygun görülenler ile iletişime geçmek mümkün olabilir.

Sosyal ağ kullananların sayısı 3 milyarı geçmektedir. Başlangıç noktası sosyal ilişkileri geliştirmek olan sosyal ağlar bugün gelinen noktada ticari ilişkiler içinde önemli bir yer kazanmıştır. İşletmeler müşterilerini sosyal ağlar aracılığı ile etkilemeye çalışmakta, müşterilerde işletmeler ile bu ağlar aracılığı ile bir bağ kurmaya çalışmaktadır.

Müşteri bulmak önemlidir ama müşterinin işletmeye güvenmesi, onu bulması ve tanıması da önemlidir. Sosyal ağlar buna olanak sağlar.

Google, Yandex gibi arama motorları üzerinden anahtar kelimeler aracılığı ile müşteri veya tedarikçi bulmaya çalışılmakta bir diğer e-dış ticaret yöntemidir. Arama motorlarını kullanırken vakit kaybını önlemek ve daha sağlıklı sonuçlara ulaşabilmek için ilk önce hangi ülke, hangi ürün, hangi pazar gibi bazı kriterler belirlenmelidir.

Ulusal, bölgesel ve uluslararası veri tabanları, iş rehberleri (business directory) ile online sarı sayfalar (yellowpages) güncel ticari bilgi içerikleri ile tedarikçi veya alıcılara dair iletişim, ürün, sektör vb. bilgilerin bulunduğu rehberlerdir.

Forum pazarlaması diğer yöntemler kadar revaçta olmasa da halen daha varlığını sürdürmektedir. Hatta bazı B2B siteler kendi forumlarına sahiptir. Yurt içinde veya dışında, ücretsiz olarak sektöre veya ürüne dair gelişmeler tavsiyeler ve tecrübelerin ücretsiz olarak paylaşıldığı forumlar bilgi edinmek, müşteri bulmak ve işletmeyi tanıtmak amacıyla kullanılabilir.

Web sitesi diğer yöntemler gibi aktif olarak değilse de pasif olarak müşterilerin işletmeyi bulmasını sağlayan ve iletişime geçme kararını etkileyen bir araçtır.

B2B sitelerden, müşavirliklerden, talep bültenlerinden, forumlardan, vb. çeşitli yerlerden bulunan e-postalara, işletmeyi tanıtan ve/veya ürünlere dair bir e-katalog göndermekte bir yöntemdir. Günümüzde vakit harcayan ve reklam içerikli e-postaların çokluğu sebebiyle (spamlar), gönderilecek e-postalar dikkatle hazırlanmalı ve bunlar mutlaka işletmenin kurumsal e-posta hesabından gönderilmelidir.

İyi bir e-posta hazırlamak, en az onu gönderecek kişileri bulmak kadar önemlidir. Bu nedenle işletmeyi hiç tanımayan müşterilere gönderilecek e-postalar konudan içeriğe gerekli özen gösterilerek hazırlanmalıdır.

E-kataloglar, işletmeye veya mağazaya ayak basmayan müşterilere sunulması açısından önemlidir. E-kataloglar işletmeyi tanıtıcı ve ürünleri tanıcı olarak hazırlanabilir.

WhatsApp ve Skype gibi online sohbet programları kullanımlarının kolay olması, uluslararası iletişim maliyetlerini azaltması, dosya gönderimine ve görüntülü iletişime olanak sağlaması sayesinde dış ticarette sıkça kullanılmaktadır.

İnternet reklamlarının fazla yüksek olmasa da belirli bir maliyeti vardır. Bu nedenle işletmeler, müşterilerinin kendilerini arama motorları vasıtasıyla bulduklarını düşünüyorsa internet reklamlarını tercih etmelidir.

E-dış ticaret faaliyetlerinde bulunan kişilerin hem e-ticaret hem de dış ticaret hakkında bilgi sahibi olmaları gerekmektedir. Bu konularda bilgi almak için başvurulacak ilk kaynağı ise ulusal bilgi merkezleri oluşturmaktadır. Kullanıcılar bu merkezler aracılığıyla ülke raporları, istatistiki veriler, güncel duyurular gibi bilgilere ulaşmaktadır.

İhracatçı Birlikleri, İTO, KOSGEB gibi kurumlar, sağladıkları çeşitli eğitim, seminer ve panel gibi etkinlikler ile e ticaret ve e-dış ticaret alanlarında işletmeleri bilgilendirmeye çalışmaktadırlar.

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı, Dünya Bankası, Dünya Ticaret Örgütü, Avrupa Birliği Bilgi Merkezi, Uluslararası Para Fonu (IMF), Uluslararası Ticaret Odası, Birleşmiş Milletler gibi kuruluşlar her yönüyle ticareti desteklemek, gelişmesine katkıda bulunmak, uluslararası geçerlilik ve standart kazandırmak amacıyla çeşitli çalışmalar hazırlamakta ve bu çalışmaları güncel olarak web sitelerinde yayınlamaktadırlar.

Ticaretin olmazsa olmazı "karşılıklı güvenin tesisi", internet ağı üzerinde geleneksel iş süreçlerinde olduğundan daha zordur. Bir yanda tarafların alışık olmadıkları yöntemlerle haberleşmelerinin sebep olduğu tedirginlik varken diğer yanda ağın herkese açık olmasının getirdiği tehditler söz konusudur.

Güvenilirlik nedeniyle yaşanan sorunları tamamen kaldırmak internetin yapısı itibariyle mümkün görünmemektedir. Fakat bu olumsuz etkileri bazı tedbirler ile azaltmak mümkün olabilir